HAYATTA (ÎYİ YOLLARDA)
MAL HARCAMAYIP ÖLÜM YAKLAŞINCA SAVURGANLIK ETMENİN YASAKLIĞI
BABI
HİÇ BİR
MİRASÇIYA VASİYYET YOKTUR, BABI
MALIN
ÜÇTE BİRİYLE VASÎYYET ETMEK BÂBI
RESÛLULLAH (SALLALLAHÜ
ALEYHİ VE SELLEM) VASİYYET ETTİ Mİ? BABI
2695) "... Aise (Radıyallâhü
anhâ)\\ı\x\; Şöyle demiştir:
Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) vefat ettiği zaman ne bir dinar
(altın), ne bir dirhem (gümüş), ne bir koyun - keçi, ne de bir deve
bırakmadı ve (mâlî) bir şey vasiyyet etmedi."
2696) "... Talha bin Musarriftan rivayet edildiğine göre kendisi şöyle demiştir :
Ben Abdullah bin Ebî Evfâ (Radıyallâhü anhünıâ) 'ya: Resûlullah
(Saîlallahü Aleyhi ve Sellem) bir şey vasiyyet etti nü? diye
sordum. Abdullah:
Hayır, (etmedi) dedi. Ben:
Öyle ise O, müslümanlara nasıl vasiyyet etmelerini emretti? dedim. Abdullah:
O, Allah'ın Kitâb'ı Ue (amel edilmesini) vasiyyet etti,
dedi.
Mâlik dedi ki: Talha bin Musarrif, el-Hüzeyl bin Şürahbîl'in şöyle
dediğini söyledi: Ebû Bekir (Radıyallâhü anh), Resûlullah (Sallallahü
Aleyhi ve Sellem) 'in vasîsî (yâni Şîîler'in iddia ettiği gibi)
hilâfeti verdiği Ali (Radıyallâhü anh) başında halîfe
olmaya (mı) kalkıştı? Ebû Bekir, Resûlullah (Sallallahü Aleyhi
ve Sellem)'den (herhangi bir sahâbî'nin
halifeliği yolunda) bir ahdini bulup da kendini, onun hükmü altına
almayı çok arzu etti."
2697) "... Enes bin Mâlik (Radıyallâhü atıh)'den;
Şöyle demiştir: ResûluIIah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'in vefat edeceği
son anlarında ruhu boğazına geldiğindeki (ahkâmla ilgili) tüm vasiyyeti:
«Namaza (devam ediniz) ve sağ ellerinizin mâlik olduğu şeylere
(yâni mallarınızın haklarına ve köleler ile cariyelerinizin
haklarına riâyet 2697) "... Enes bin Mâlik (Radıyallâhü
atıh)'den; Şöyle demiştir: ResûluIIah (Sallallahü Aleyhi ve
Sellem)'in vefat edeceği son anlarında ruhu
boğazına geldiğindeki (ahkâmla
ilgili) tüm vasiyyeti:
«Namaza (devam ediniz) ve sağ ellerinizin mâlik olduğu şeylere
(yâni mallarınızın haklarına ve köleler ile cariyelerinizin
haklarına riâyet ediniz)» emri idi."
2698) "... Alî bin Ebî Tâlib (Radıyallâhü anhyden; Şöyle demiştir:
Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'in (vefatı
sıralarındaki) son sözü:
«Namaza (devam ediniz) ve sağ ellerinizin mâlik olduğu şeylere
dikkat ediniz),» emri idi."
2699) "... (Abdullah) bin Ömer (Radıyallâhü anhümâydan rivayet
edildiğine göre; ResûluIIah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu, demiştir:
«Vasiyyet edeceği bir şeyi bulunup da vasiyyeti, yanında
yazılı bulunmadıkça iki gece yatmak müslüman bir kişinin
hakkı (ona yakışır şey) değildir.»"
2700) "... Enes bin Mâlik (Radıyallâhü anh)'âen rivayet
edildiğine go-re; ResûluIIah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu,
demiştir:
«Mahrum kişi, vasiyyet etmekten mahrum olan kimsedir.»"
2701) "... Câbir bin Abdülnh (Rariıyailâhü anhümâi'dan rivayet
edildiğine .yöre: Resûlullah (Sallal/a/iü Aleyhi ve Srlfrnı)
şöyle buyurdu, demiştir:
-(Müslümanlardan) kim vasiyyet üzerine (yâni vasiyyet etmiş olarak)
ölürse, o kimse (yakışır) bir yol ve sünnette riâyet) üzerine
ölmüş olur, takva ve şehâdet üzerine ölmüş olur ve
bağışlanmış olarak Ölmüş olur.»"
2102) ... (Abdullah) bin Ömer (Radıyallâhü
auhümâ)\\-a.n rivayet edildiğine ^öre; Peygamber (S a! I alt akü Aleyhi ve
Setlem) şöyle buyurdu, demiştir:
-Vasiyyet edeceği bir şeyi bulunup da vasiyyeti yanında
yazılı bulunmadıkça iki gece yatmak müslüman bir kişinin
hakkı (ona yakışır şey)
değildir.»"
VASİYYETTE ZULÜM ETMEK BABI
2703) "... Enes bin Mâlik (Radıyallâhü
anh)'den rivayet edildiğine göre; Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir:
«Kim vârisinin mîrasçıhğı (hakkı) ndan kaçarsa Allah
kıyamet günü o kimsenin Cennetten mîrasçılığım keser.»"
2704) "... Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh)'den rivayet edildiğine
göre; Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu,
demiştir:
«Şüphesiz adam yetmiş yıl hayır ehlinin amelini (ibâdetini)
işler. Sonra (ölümüne yakın) vasiyyet ettiği zaman vasiyyetinde
zulüm eder, böylece ameli şerle kapanır ve
bu yüzden (Cehennemdeki) ateşe girer (girmeye müstehak olur).
Şüphesiz (başka bir) adam yetmiş
yıl şer ehlinin amelini işler. Sonra (ölümü
yaklaşınca) vasiyyetini adaletli eder, böylece ameli, hayırla
kapanır ve bu nedenle Cennete girer.»
Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh)
(bu hadîsi teyid etmek üzere)
şöyle demiştir: isterseniz; Cr&> ^jSjs- uy (J[ - *üil ^x>-
tiUJ âyetlerini okuyunuz."
2705) "... Kurre (bin Eyâs) (1) (Radıyallâhü are^'den rivayet
edildiğine göre; Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir:
«Kim ki ölümü yaklaşır da vasiyyet eder ve vasiyyeti Allah'ın
Kitabı (ndaki esâslar) üzerine olursa o vasiyyet o kimsenin hayatta iken
ödemediği zekâtına keffâret olur.»"
HAYATTA (ÎYİ YOLLARDA) MAL
HARCAMAYIP ÖLÜM YAKLAŞINCA SAVURGANLIK ETMENİN YASAKLIĞI BABI
2706) "... Ebû Hüreyre (Radıyallâhü
anh)'den rivayet edildiğine göre:
Bir adam Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) 'in yanına gelerek :
— Yâ Resûlallah iyi davranmam hususunda üzerimde en çok hakkı
bulunan insanın kim olduğunu bana haber ver, dedi. Resûl-i Ekrem
(Sallallahü Aleyhi ve Sellem) :
«Evet. Babana and olsun ki (bu husus) muhakkak
(Annemden) sonra (üzerimde en çok hakkı olan kişi) kimdir? diye sordu. Resûl-i Ekrem (Sallallahü
Aleyhi ve Sellem) :
— «Sonra (yine) annendir,» buyurdu. Adam:
— (Annemden) sonra kim? diye sordu. Resûl-i
Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) :
— «Sonra (yine) annen,» buyurdu. Adam:
— (Annemden) sonra kim? diye sordu.
Resûl-i Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) :
— «Sonra baban», buyurdu. Adam (bu kere) :
— Malımdan bana haber ver Yâ Resûlallah! Ondan nasıl sadaka
vereyim, (en faziletli sadaka nasıl olur)? diye sordu. Resûl-i Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) :
«Peki, Allah'a yemin ederim sen muhakkak (bundan) haberdar edileceksin. (En faziletli tasadduk), sen sıhhatli, (dünyalığa)
ihtiraslı, yaşamaya ümidli ve fakirlikten korkarken sadaka vermendir.
Sakın (sadaka vermeyi) geciktirme. Nihayet ruhun (gırtlağa işaretle) şuraya
gelince malım falana ve malım fulana (olsun) dersin. Halbuki
sen hoşlanmasan bile malın (ölümün
dolayısıyla) onlaradır.»"
2707) "... Büsr bin Cahhâş el-Kureşî (Radıyallâkü anhyden; Şöyle demiştir :
Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) (bir kere) eline (hafifçe) tükürdü.
Sonra şehâdet parmağını (tükürük damlası üzerine)
bırakıp şöyle buyurdu:
«Allah (Azze ve
MALIN ÜÇTE BİRİYLE VASÎYYET
ETMEK BÂB1
2708) "... Amir'in babası Sa'd (bin Ebî Vakkas) (RadıyuHâhü
anhümâ)'-dan; Şöyle demiştir :
Ben Mekke'nin fetih yılı (Mekke'de) ölüme
yaklaştığım derecede hastalandım. Resûlullah
(Sallallahü Aleyhi ve Sellem) hastalığım dolayısıyla
bana uğradı. Ben de %
Ey Allah'ın Resulü şüphesiz benim çok malım var ve bir
kızımdan başka mirasçım yoktur. Ben
malımın üçte ikisini sadaka olarak vasiyyet edebilir miyim? diye sordum. Resûl-i Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) :
«Hayır,» buyurdu. Ben:
Yarısı (vasiyyet olabilir mi)? dedim.
Resûî-i Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) (yine)
;
«Hayır,» buyurdu. Ben :
Peki üçte biri (olabilir mi) diye sordum. Resül-i Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve
Sellem) :
«Üçte bir (kâfidir), üçte bir de çoktur. (Çünkü) senin
mirasçılarını zengin bırakman, onlan halka ellerini
açıp dilenecek derecede fakir bırakmadan hayırlıdır,» buyurdu." , ,,.
TERCEMESI
2709) "... Ebû Hüreyre (Radtyallâhü anh)'den rivayet edildiğine göre;
Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Selletn) şöyle buyurdu, demiştir :
-Şüphesiz, AHah (hayır) amellerinizi artırmak için
mallarınızın üçte birini vefatınız zamanında size
tasadduk etti (sadaka - vasiyyet etme yetkisini verdi.)»"
2710) "... (Abdullah) bin Ömer (Radtyallâhü anhümâ)}dzn
rivayet edildiğine göre Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir :
«(Allah Teâlâ buyurdu ki) Ey Âdem oğlu hiç birisi senin (hakkın)
olmayan (ve merhametimle
2711) "... (Abdullah) bin Abbâs (Radtyallâhü
anhümâ)'dan; Şöyle demiştir :
Halkın (vasiyyetlerini) mallarının üçte birinden dörtte birine
indirmelerini arzularım. Çünkü Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sel-lem) ;
«Sülüs (yâni malın üçte biri vasiyyet için) büyüktür veya çoktur,»
buyurdu."
HİÇ BİR
MİRASÇIYA VASİYYET YOKTUR, BABI
2712) "... Amr bin Hârice (Radtyallâhü anh)'den rivayet
edildiğine göre:
Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) (Kasvâ isimli binek) devesi üzerinde
hutbe irâd buyurdu. CBu esnada) binek devesi geviş
getiriyordu ve ağzının köpüğü benim iki omuzumun
arasında akıyordu. Resûl-i Ekrem (Sallallahü
Aleyhi ve Sellem) (hutbesinde) buyurdu ki i
«Allah, şüphesiz her mirasçıya mirastan olan nasibini taklim (ve
tâyin) buyurdu. Artık hiç bir mirasçıya
vasiyyet caiz değildir. Çocuk döşek
(sahibin) e aittir. Zina eden (erkeğ)e de
mahrumiyet vardır. Kim babasından başka bir kimsenin oğlu
olduğunu iddia eder veya kendisini
âzadlayanlardan başkasının âzadlısı olduğunu
söyleT-se Allah'ın, meleklerin ve bütün insanların laneti o kimsenin
üzerine olsun (veya onun üzerindedir.) O kimseden ne tevbe ne de fidye (râ-vl
dedi ki: veya Peygamber! ne fidye ne de tevbe buyurdu)
2713) "... Ebû Ümâme el-BâhiH (Radıyallâhü ankyden;
Şöyle demiştir:
Ben Veda Haccı yıh Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'i
hutbesinde şöyle buyururken işittim :
«Allah her hak sahibine (mirastan) hakkını şüphesiz
vermiştir. Artık mirasçıya vasiyyet yoktur.»"
2714) "... Enes bin Mâlik (Radıyallâhü onAj'den;
Şöyle demiştir:
(Peygamber Veda Haccı yılı hutbe irâd ederken) ben Resûlullah
(Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'in (kasvâ isimli) devesinin (boynunun)
altında idim. Devesinin ağzının
köpüğü benim üstüme (dökülüp) akıyordu. (Hutbesinde) Resül-i
Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'den şu buyruğu işittim:
«Allah şüphesiz her hak sahibine (mirastan) hakkını
vermiştir. Bilmiş olunuz ki hiç bir vârise vasiyyet yoktur.»"